Asansör basınçlandırma sistemleri, yangın anında ve acil durumda alan içerisine dumanı hapsetmek ve o alandan dumanı tahliye ederek taze hava akışını sağlamak için olmazsa olmazdır. Aynı zamanda merdivenlerin ve asansör boşluklarının dumansız kalmasını sağlamak için dikey şaftlarda oluşan duman girişinin önüne geçmek için, mekanik havalandırma kullanımı olarak her zaman bu sistemler karşınıza çıkar. Bu sayede yaşam alanlarına göre daha yüksek basınç oluşturmak ve hava kanalı sayesinde taze hava akışını sağlamak için asansör basınçlandırma sistemleri ile daha kolay bir hal alabilir. Bu sistem bir yangın anında binada kalan insanların daha sağlıklı şekilde tahliye edilebilmesi için çıkış yolu açmakla birlikte, itfaiye görevlilerine daha güvenli şekilde yangına müdahale edebilme imkânı tanır.

Binalarda yangın çıktığında, genellikle oluşan bu duman baca etkisi, doğal taşınım ve termal genleşme gibi unsurlarında etkisi altında kalarak, asansör ve merdiven boşluğu gibi var olan diğer dikey şaftlara doğru yönelme eğilimine sahiptir. Bu hacimlerin içerisinde dolan duman, bina içerisinde yaşayan insanların tahliye yolunu ve itfaiye ekiplerinin doğru şekilde müdahalede bulunmasının önüne geçer. Basınçlandırma sistemlerinin kullanımı, bu sorunu çözmek için kullanılan önemli yöntemlerden biri olarak dikkat çeker. Özellikle 1960’lı yıllarda, yüksek binaların merdiven boşluklarının dumandan korunması için kullanımı çok daha yaygın hale gelmiştir.

Asansör basınçlandırmanın temel amacı; yangın asansörlerinde duman girişinin önüne geçilerek, insan tahliyesinin dumansız bir alanda sağlıklı şekilde sağlanabilmesi ile itfaiye görevlilerinin yangına müdahale edebilmesi için en uygun ulaşım yolunun sağlanması olarak nitelendirilebilir. Binaların yangından korunması hakkında ortaya konulan yönetmeliğe göre, asansör kuyusunda en az 0,1 m2 olacak şekilde, kuyu alanının 0,025 katı kadar bir dumandan arındırma ve havalandırma bacasının bulundurulmasını ve basınçlandırılmasını şart koşar.

Yangınlarda oluşan zararlı duman, nefes almayı zorlaştırıcı ve zehirleyici etkisinden kaynaklı bu zararlı gazların en kısa süre içerisinde tahliye edilmesini gerektirir. Basınçlandırma sistemleri, söz konusu olan zehirli havayı tahliye ederek taze hava sahası oluşturma konusunda son derece etkilidir. Bu noktada asansör basınçlandırma sistemi hesaplamasının doğru yapılması, en doğru basınçlandırma sistemine sahip olarak, binalarda yaşayan tüm insanların hayatını güvence altına almayı sağlar. Olası bir yangın durumunda asansör basınç sisteminin kullanılabilmesi için hesaplamanın şu şekilde yapılması gerekir:

Asansör Basınçlandırma Hesabı Nasıl Yapılır?

Asansör basınçlandırma hesabı yaparken, yapılması düşünülen asansörde kullanılan kat kapılarının tipi ve bekleme sırasında, eğer mevcut ise açık şekilde bekleyen kapıların sayısı daha önceden mutlaka tespit edilmelidir. Bu yüzden basınçlandırma yapabilmek için bina içerisinde kullanılacak olan asansör sayısı, asansörlerin mimari proje içerisinde yer aldığı konum ve özellikler daha önceden bilinmek zorundadır. Basınçlandırma sistemi çalıştığı zaman, eğer bütün kapılar kapalı ise basınç uygulanan asansör kuyusu ve bina kullanım alanları arasında var olan basınç farklı 50Pa olması gerekir. Ancak açık şekilde bekleyen asansör kat kapısı varsa, bu basınç farkı 15Pa olmalıdır.

Asansör kat kapıları, binanın içerisinde merdiven kovasına yani merdiven sahanlığına açılması mecburi kabul edilir. Ancak binanın merdiven kovasında bir basınçlandırma sistemi uygulanmış ise asansör kuyusunda oluşan bu basıncın merdiven havasına uygulanan basınçtan daha yüksek olacak şekilde tasarlanması gerekir. Kat kapılarında yarım otomatik kapı kullanılması durumunda, kapılarda bulunan kapı kapatma yayının oluşturması kaçınılmaz olan kuvvetinin basınçlı havanın oluşturacağı açma kuvvetinden daha büyük olması gerekir. Ancak bu durumda ayarlanmış olan yarım otomatik kapı yayları kapılarının normal zamanlardaki çalışma standardını olumsuz anlamda etkiliyor ve sert kapanmalara neden oluyorsa, bu durumda basınçlandırma hesaplarında açık bekleyen kat kapısının konumunu dikkate alarak bir hesap yapılması gerekir.

Asansör basınçlandırma sistemi aktif şekilde çalışmaya başladığında; açık şekilde bekleyen kat kapısından basınçlandırılmış asansör kuyusuna duman girişini engelleyecek yeterlilikte hava hızını mutlaka sağlayabilir olmalıdır. Herhangi bir kapının tamamının açık şekilde kalması durumunda ise oluşacak hava akımının ortalama olarak hız büyüklüğü 1m/sn.den daha az olmamalıdır. Basınçlandırma havasının sahip olduğu debi, asansör kuyusundaki toplam sızıntı alanlarından dışarı kaçmaya müsait olan hava miktarını karşılayabilecek oranda olmalıdır. Yarım otomatik kapılı olan asansörlerde, kapı başına ise 0,09, m/sn kadar mevcut bir debi ilave edilmesi gerekir. Asansör basınçlandırma sistemi, Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelikte açık bir şekilde ifade edilir.

Buna göre:

  • Madde 62/2: Asansör kuyusu ile makine dairesi, yangına karşı en az 60 dakika kadar dayanıklılık sağlayabilen ve yanıcı olmayan maddelerden yapılmış olmalıdır,
  • Madde 62/4: Asansör kuyusunda en az 0,1 m olmak üzere, kuyu bölgesinin 0.025 katı kadar bir havalandırma ve dumandan arındırma bacasının bulundurulması ya da basınçlandırılması gerekir. Aynı zamanda bodrum katlarda aktif bir şekilde hizmet veren asansörlerde, bodrum katlarda korunmuş olan bir koridordan ya da yangın güvenlik holünden ulaşılması şartı vardır. Asansörlerinde koridor, kapı, hol ve benzeri noktalar dışında direkt olarak kullanım alanlarına açılması mümkün değildir.
  • Madde 63/6: Acil durum asansöründe yer alan makine dairesi ayrı olmalıdır. Bu durum aynı zamanda asansör kuyusu basınçlandırılır anlamına gelir.
  • Madde 89/4: Yangın sırasında acil durum asansör kuyularının yanının etkisi altında kalmasının önüne geçmek için, acil durum asansörü kuyularının mutlaka basınçlandırılması gereklidir.

Bahsi geçen maddelerden de anlaşıldığı üzere, yüksek yapılarda mecburi kabul edilen acil durum asansörü ile diğer yapıların asansör kuyularında isteğe bağlı olacak şekilde basınçlandırma sistemlerinin yapılması çok önemlidir.

Asansör basınçlandırma sisteminin zorunlu olduğu binalar şu şekilde sıralanabilir:

  • Madde 89-2 konutlar haricinde tüm binalarda merdiven kovasının yüksekliği eğer 30, 50 m’den fazla ise,
  • Yapı yüksekliğinin 51,50 m’den fazla olduğu konutlarda,
  • Bodrum kat sayısı 4 ve üzeri olan binalarda, bodrum kata özel olarak hizmet veren kaçış merdivenlerinde,
  • Acil durum asansör kuyularında basınçlandırma sistemlerini kullanmak şarttır.

Asansör Basınçlandırma Sistemleri ERF Group Farkıyla

Asansör basınçlandırma sistemleri, binalarda yaşayan insanların sağlığı için oldukça önemli bir konumda yer alır. Yangın sırasında duman, yangın çıkan bölümden binanın farklı olan çok daha uzak alanlarına kadar yayılabilir ve geometrik olarak duman müsait olan bir hacme dolabilir. Buna bağlı olarak asansör kuyuları, merdiven yuvaları ve dikey şaftlar öncelikli olarak dumanın dolma ihtimali olan alanlar olarak karşınıza çıkar. Dolan bu yoğum duman yüzünden yangın binasından tahliye çok daha zor bir hal alırken, aynı zamanda itfaiye ekibinin yangına müdahale ederek çalışmasının önüne geçen olumsuz bir unsur olabilir. Buna bağlı olarak kullanılan asansör basınçlandırma sisteminin, alana uygun şekilde tasarlanarak doğru şartlarda uygulanmış olması çok önemlidir. Etkili bir basınçlandırma sistemi, doğru ve etkin çalışmalar yapan bir firma seçimi ile daha kolay ulaşılabilir konumda yer alabilir.

Bu anlamda tercih edilen firmanın çalışma prensibinin göz önünde bulundurulması gerekir. ERF Group, her zaman üst düzey kalite standartlarında hizmet anlayışı ile ön plana çıkan profesyonel bir firmadır. Uzun yıllara dayanan çalışma tecrübesi ile yola çıkan firmamız için öncelikli olan daima müşteri memnuniyetini kazanmaktır. Endüstriyel fan sistemleri ile havalandırma makinelerinde son teknolojiyi kullanmanın sunduğu avantajları deneyimlemek için web sitemizi ziyaret edebilir, havalandırma ile alakalı sorunlarınıza akılcı çözüm önerilerine ulaşabilmek için alanında uzman kadromuzla iletişim kurabilirsiniz. Havalandırma sistemleri ile taze havaya erişmek ve enerji tasarrufu elde etmek ERF Group ile artık çok daha kolaydır.

Salyangoz Fan ve Radyal Fan Arasındaki Farklar Nelerdir?
SONRAKİ YAZI